Ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy – czy warto je opłacać?

 

Ubezpieczenie chorobowe przedsiebiorcy – czy warto je opłacać? Można do niego przystąpić zarówno w dniu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej jaki i w późniejszym terminie. Jeśli zatem nie jest to przymus, czy warto co miesiąc opłacać dodatkową kwotę?

 

Kiedy nie można przystąpić do ubezpieczenia chorobowego?

Do ubezpieczenia chorobowego nie może przystąpić przedsiębiorca dla którego składki na ubezpieczenia społeczne są dobrowolne. Tylko prowadzący działalność gospodarczą podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym może dokonać takiego zgłoszenia. Ponadto, jak wynika z art. 14 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:

"Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objecie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (…)."

"Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust.4."

Tak wiec, jeśli przedsiebiorca spełnia warunki dobrowolności ubezpieczenia chorobowego i zdecyduje się do niego przystąpić, objęcie nim od dnia określnonego we wniosku jest możliwe tylko wówczas, gdy wniosek został złożony w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia, czyli od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli termin ten nie zostanie dotrzymany, objęcie ubezpieczeniem chorobowym nastąpi od dnia złożenia wniosku.

 

Co w zamian?

Ubezpieczenie chorobowe uprawnia do otrzymania – po spełnieniu określonych warunków – zasiłku chorobowego w razie niezdolności do pracy oraz/lub zasiłku macierzyńskiego, świadczenia rehabilitacyjnego czy chociażby zasiłku opiekuńczego. Aby jednak uzyskać świadczenie chorobowe trzeba opłacać składkę na to ubezpieczenie dostatecznie długo. Zasada przy tym jest taka, że najniższa składka ubezpieczenia chorobowego wiąże się z najniższym świadczeniem.

Poza tym, przedsiebiorca będący na zwolnieniu lekarskim ma prawo zmniejszyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne o dni choroby. Ustale sie ją proporcjonalnie, ustalając stosunek dni przebywania na zwolnieniu do ilości dni podlegania ubezpieczeniom w danym miesiącu. Stonowi o tym art. 18 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

"Za miesiac, w którym nastąpiło odpowiednio objecie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbe dni podlegania ubezpieczeniu."

Zmniejszeniu ulega również podstawa wymiaru składki na Fundusz Pracy, jeśli ZUS opłacany jest na zasadach ogólnych.

 

Przykład

 

Jaka wysokość składki?

Wysokość składki na ubezpieczenie chorobowe jest zależna od podstawy jej wymiaru i wynosi 2,45% zadeklarowanego przychodu. Jeśli przedsiebiorca spełnia warunki do opłacania składek ZUS na preferencyjnych zasadach, najniższa podstawa do wyliczenia składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2014 roku jest to 504,00 zł, w związku z czym składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 12,35 zł. Taka kwota ubezpieczenia gwarantuje najniższe możliwe świadczenia w razie choroby i najniższy zasiłek macierzyński.

Jeśli ZUS opłacany jest na zasadach ogólnych, zadeklarowana kwota nie może być niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w danym roku kalendarzowym. W 2014 roku jest to kwota 2.247,60 zł, a tym samym składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 55,07 zł.

Aby otrzymywać wyższy zasiłek chorobowy w razie niezdolności do pracy uzyskać prawo do wysokiego zasiłku macierzyńskiego, należy zadeklarować odpowiednio wyższą podstawę i płacić wyższe ubezpieczenie chorobowe. Maksymalna zadeklarowana podstawa służąca do wyliczenia składek na ubezpieczenia społeczne nie może jednak być wyższa niż 250% przeciętnego wynagrodzenia.

 

Jak uzyskać prawo do zasiłku chorobowego?

Prawo do zasiłku chorobowego powstaje po tzw. okresie wyczekiwania, czyli upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia i terminowego opłacania składek. Co ważne, do tego czasu wliczają się również wcześniejsze okresy ubezpieczenia o ile przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni. Poprzednie okresy ubezpieczenia są uwzględniane również wtedy, gdy przerwa w ubezpieczeniu była spowodowana np. urlopem wychowawczym i wtedy długość przerwy między poszczególnymi okresami ubezpieczenie chorobowego nie ma znaczenia.

Należy również wystawiony przez lekarza druk ZUS ZLA (zwolnienie lekarskie) oraz wypełniony przez przedsiębiorcę jako płatnika składek druk ZUS-Z3b dostarczyć do ZUS w terminie 7 dni od daty wystawienia zwolnienia.

 

Uwaga pułapka ! Ważne terminowe opłacanie składek

Jeśli zdarzy się raz nie zapłacić w terminie składek ZUS, prawo do zasiłku chorobowego zostanie utracone i anulowany zostaje 90-dniowy okres wyczekiwania. Co prawda można w tej sytuacji złożyć do Zakiładu Ubezpieczeń Społecznych prośbę o przywrócenie objęcia ubezpieczeniem chorobowym ale ZUS może taki wniosek odrzucić.

 

Macierzyński bez okresu wyczekiwania

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje bez 90-dniowego okresu wyczekiwania. Jedynym warunkiem jest posiadanie ważnego ubezpieczenia chorobowego w momencie porodu i brak zaległości w opłacaniu składek. Co istotne, do ubezpieczenia chorobowego można zgłosić się na krótko przed przewidywanym urodzeniem dziecka. Należy jednak pamiętać, aby zachować co najmniej okres jednego pełnego miesiąca kalendarzowego trwania ubezpieczenia chorobowego przed narodzeniem dziecka. Tylko wówczas do wyliczenia zasiłku macierzyńskiego bierze sie pod uwagę zadeklarowaną kwotę podstawy składki. W przeciwnym razie zasiłek macierzyński jest wyliczany od standardowej kwoty podstawy (czyli 2.247,60 zł dla pełnego ZUS-u lub 504,00 zł dla preferencyjnego ZUS-u).

 

W jaki sposób ZUS wypłaca świadczenia?

Świadczenia związane z ubezpieczeniem chorobowym wypłacane są przelewem lub za pomocą przekazów pocztowych. Na druku ZUS-Z3b można podać numer rachunku bankowego, na który ZUS wpłaci przyznany zasiłek chorobowy. W przeciwnym razie ZUS wypłaci świadczenie przekazem pocztowym, przesłany na adres osoby ubezpieczonej.

Zasiłek chorobowy wypłacany jest przez cały czas trwania niezdolności do pracy, jednak nie dłużej niż przez 182 dni. Przepisy natomiast nie określają minimalnego czasu trwania niezdolności do pracy, za który można otrzymać świadczenie z ubezpieczenia chorobowego.

Jak wyliczany jest zasiłek chorobowy i macierzyński?

Podstawę do wyliczenia wysokości zasiłku chorobowego i macierzyńskiego stanowi średnia miesięczna kwota przychodu zadeklarowanego do wyliczenia składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy. Średnią wylicza się z 12 miesięcy poprzedzających niezdolność do pracy. Jeżeli okres ubezpieczenia trwa krócej, to przy wyliczaniu  średniej bierze się pod uwagę ten krótszy okres. Część oprowadza do US na zaliczkę na PIT.

Od wyliczonej średniej odejmuje się 13,71% zadeklarowanej przez przedsiębiorcę podstawy składki na ubezpieczenie chorobowe. Uzyskana w ten sposób kwota stanowi podstawę do wyliczenia zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Osoba prowadząca firmę może otrzymać 100% tej kwoty, gdy:

• przyczyną niezdolności do pracy jest wypadek związany z wykonywaną działalnością lub choroba zawodowa,
• niezdolność do pracy nastąpiła w trakcie ciąży,
• przysługuje jej zasiłek macierzyński.

W pozostałych przypadkach, w których przedsiębiorca ma prawo do zasiłku, świadczenia wynoszą:

• 70% wyliczonej kwoty, jeśli choroba wymaga hospitalizacji,
• 80% wyliczonej kwoty, gdy niezdolność do pracy nie wymaga hospitalizacji.

W trakcie pobierania zasiłku chorobowego przedsiębiorca nie musi opłacać składki na ubezpieczenie chorobowe i w związku z tym nie straci prawa do zasiłku. Ponadto, w okresie pobierania zasiłku chorobowego przedsiębiorca nie musi także opłacać pozostałych składek na ubezpieczenia społeczne. Warto jednak pamiętać, że ani zasiłek chorobowy, ani macierzyński nie zwalniają przedsiębiorcy z płacenia ubezpieczenia zdrowotnego.

Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym możliwe jest tylko w sytuacji, gdy ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dla przedsiębiorcy obowiązkowe. Taką decyzję może on podjąć w każdym momencie prowadzonej działalności gospodarczej, zarówno w dniu rozpoczęcia jej prowadzenia, jak  i również w późniejszym czasie. Jak wynika z art. 14 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych "objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem (…) chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a".

Czytaj także:

• Wpisów nie znaleziono